Preek 31 Julie 2011

Genesis 32: 22-32

Ons gaan vanoggend aan met die verhaal van Jakob. Verlede week het geeindig waar Jakob en sy familie begin terugtrek het na sy vaderland toe. Terug na sy pa toe, waar sy broer Esau ook vir hom gewag het. Vanoggend se gedeelte gebeur terwyl hulle op pad terug is. Maar voordat ons daarby kom, wil ek net eers vir julle ‘n interessante verhaal vertel.  

Fred Craddock, 'n Amerikaanse professor in homiletiek (preekkunde), vertel iewers van 'n insident wat 'n groot indruk op hom gemaak het. Hy en sy vrou was met vakansie in ‘n dorpie in die staat Tennessee. Hulle het in ‘n restaurant gesit besig met middagete. Terwyl hulle eet kom daar ‘n ou man na hulle toe en vra of hulle met vakansie is. Hy vra toe wat hulle doen. Fred was nie vreeslik lus vir gesels nie – hy wil rustig saam met sy vrou kuier. Hy sê toe vir die man: “Ek is 'n professor in homiletiek”. Hy het gemeen dat dit die man sou afskud.

"O, so jy is 'n man wat weet van preek", kom dit toe onverwags. "Laat ek vir jou 'n preekstorie vertel". En voordat hulle nog iets kan sê trek die man ‘n stoel nader en begin vertel. Hy vertel dat hy ‘n buite-egtelike kind was, en het nooit geweet wie sy pa is nie. En dit was vir hom baie swaar, want hy is half eenkant geskuif en mense het opmerkings gemaak oor die kind wat nie weet wie sy pa is nie. Hy het baie tyd alleen spandeer en het nie veel vriende gehad nie.

Een dag het daar ‘n bekende prediker na hulle dorpie gekom. Die man vertel dat hy nie eintlik kerk toe gegaan het, maar hy was nuuskierig en het toe tog gegaan om na die predikant te luister. Hy was nogal beïndruk en hy het toe weer gegaan. Maar hy het altyd gesorg dat hy bietjie laat inkom en het weer vroeg geloop, sodat hy nie met enigiemand hoef te praat nie. Een Sondag kon hy egter nie betyds wegkom nie en hy raak toe vasgevang tussen die mense.

En terwyl hy so probeer wegkom, toe voel hy so ‘n groot hand op sy skouer. Toe hy omkyk toe sien hy dis die nuwe predikant, wat toe vir hom vra: Wat is jou naam, seun? Wie se kind is jy?

Die vraag wat hy die meeste gehaat het. Maar voor hy kon antwoord, toe sê die prediker: “Ek weet wie jy is. Jy is ‘n seun van God”.

Nadat die ou man dit vertel het, sê hy: "U weet, professor, daardie woorde het my lewe verander".

Toe die ou man weg is kom die kelnerin toe by Fred en sy vrou en vra of hulle weet die die ou man is. Toe hulle nee antwoord toe sê sy – hy het 2 termyne gedien as goewerneur van Tennessee.

Die predikant het met dit wat hy gesê het – die seun se siening oor homself verander. Dis ‘n identiteitsverandering wat hier gebeur. En die teks waarna ons vanoggend kyk gaan ook oor ‘n identiteitsverandering.

Lees Genesis 32: 22-32

Toe ek weer die teksgedeelte lees, het ek weer begin dink oor die woord, “stoei”. Wanneer ek dink aan die woord stoei, dan dink ek aan hoe ons in die laerskool op die speelgrond gestoei het. Ons het gewoonlik een ou gejaag en platgeduik en almal bo-op hom ‘n hoop gemaak. Jy wou beslis nie onder daai hoop wees nie.

As ek aan stoei dink, dan dink ek ook aan die stoei wat ons op TV gekyk het. Onthou julle vir Jan Wilkens, met sy klein broekie, wat in die 70’s en 80’s hier in die Goeie Hoop sentrum geveg het teen ouens soos Apollo, Big John Studd en Igor Volkoff. Ons was vasgenael voor die TV. Dit was nog regte stoei.

Vandag is dit mos WWE Raw en Smackdown met ouens soos Hulk Hogan, Golddust, Triple H en die Undertaker. Baie daarvan is mos maar gechoreografeer.

Ek onthou ook hoe ek en my broers met mekaar gestoei het, gewoonlik na ons Jan Wilkens op die TV gesien het – tot dit op ‘n stadium wat dit gewoonlik te ernstig geraak het en dan was daar ‘n bakleiery.

Ek dink ook aan die kere wat ek met my eie kinders gestoei het. En wat jy maar toelaat dat hulle jou onderkry en bo-op jou spring.

In hierdie teksgedeelte lees ons van die enigste stoeigeveg in die Bybel. Die Hebreeuse woord wat hier met stoei vertaal word, word net op hierdie een plek in die hele Bybel gebruik. Hier waar Jakob met hierdie vreemde man stoei. Ons weet nie wie die man was met wie Jakob gestoei het nie. Ons weet nie of dit God was, of dalk ‘n engel, of ‘n visioen of ‘n droom, of dalk net sy gewete waarmee hy gestoei het nie. Wat ons wel weet is dat in hierdie stoeigeveg is Jakob verander en het God vir hom ‘n nuwe identiteit gegee.

Die sleutel van hierdie storie is die naam Jakob. Soos ons 2 weke gelede gesien het – die naam Jakob beteken “bedrieër”. En ons het mos gesien dat Jakob sy naam gestand gedoen het. Maar hier langs die Jabbokrivier kry hy ‘n nuwe naam: Israel wat dui op God se betrokkenheid in sy lewe. Op ander plekke in die Bybel sien ons soortgelyke veranderinge – Saulus wat die Christene vervolg wat Paulus die apostel word, Petrus wat Jesus verloën wat die rots word waarop die kerk gebou is.  Jakob se nuwe naam en die heupbesering wat hy opgedoen het word dan tekens van verandering, vernuwing en nuwe moontlikhede.

Belangrik om op te let – Jakob se omstandighede verander nie, dis sy karakter, sy identiteit wat verander. En dit maak dat hy anders reageer op sy omstandighede.

Die digter, James Thurber, het iewers gesê:  “All men must learn before they die, what they are running from and to and why.”

Jakob was besig om van Esau, van sy eie swakhede en die slegte dinge in sy lewe weg te hardloop. Maar hy het in God vasgehardloop, en dit het hom gehelp om met die dinge in sy lewe te deal. Wat ons hier moet hoor : As jy ten volle mens wil wees – ‘n gelukkige en tevrede mens - dan moet jy deal met dinge in jou lewe waarvan jy probeer weghardloop. Jy moet vrede maak met dinge in jou lewe. Daarmee saam moet ons ook vir onsself afvra wat dit is wat maak dat ons lewens so gejaagd is en hoekom dit vir ons nodig is om so te jaag.

Ek dink dis nodig vir ons om so bietjie stil te staan en te dink oor die woorde van James Thurber.(kyk weer na die aanhaling en dink daaroor in terme van jou eie lewe.)

  

Dan sien ons ook dat die manier hoe Jakob na sy broer kyk, verander. God moes hom eers verander voordat hy weer sy broer in die oë kon kyk.

In Genesis 33 sien ons hoe Jakob en Esau mekaar na al die jare weer ontmoet. Jakob is bang vir Esau omdat hy sy eersgeboortereg en seën gesteel het. Hy verwag dat Esau hom iets gaan aandoen. Hy stuur selfs mense vooruit om Esau sag te maak.  

Lees gou wat gebeur: Genesis 33:4 “Esau het hom tegemoed gehardloop en hom omhels. Esau het sy arms om Jakob se nek gesit en hom gesoen, en hulle het gehuil.”

Wanneer Jakob vir Esau ontmoet is hy geskok deur sy broer se vergewende omhelsing.

Die Message vertaling sê dit baie mooi – Genesis 33: 10 “Please. If you can find it in your heart to welcome me, accept these gifts. When I saw your face, it was as the face of God smiling on me.”

Julle het seker al gehoor van Corrie ten Boom. Sy was ‘n jong vrou in die Tweede Wêreldoorlog. Sy en haar gesin het gevoel dis hulle Christelike plig om die Jode te help. Hulle het Jode in hulle huis weggesteek. Uiteindelik het die Nazi’s hulle uitgevang en hulle is konsentrasiekamp toe gestuur. Corrie was die enigste een van haar familie wat die kampe oorleef het. Na die oorlog het sy boeke geskryf en praatjies gehou oor haar ervaringe en oor vergifnis. In haar boek “Tramp for the Lord” vertel sy hoe sy na die oorlog in Duitsland opgetree het. Na een van die optredes het een van die wreedste soldate wat by die konsentrasiekamp gewerk het na haar toe gekom. Sy wou hom nie groet nie, sy wou hom nie vergewe nie, maar het vir die Here gevra om haar te help. En dan skryf sy die volgende: 

 “For a long moment we grasped each other's hands, the former guard and the former prisoner. I had never known God's love so intensely as I did then.  I also know that in my post-war experience with other victims of Nazi brutality, it was those who were able to forgive, who were best able to rebuild their lives.”

By Corrie ten Boom en by Jakob en Esau leer ons ‘n belangrike les – versoening met God, met onsself en met ander mense is die sleutel tot ‘n betekenisvolle, sterk, gesonde en heel lewe.

Om saam te vat:

Mag jy gereelde lewensveranderende ontmoetings met God hê.

Mag jy deal met die dinge wat jou jaag – uit jou verlede en op die oomblik.

Mag jy versoening met God, jouself en ander mense beleef.

Sodat jy ‘n heel en gesonde mens kan wees.

Preek 24 Julie 2011

Genesis 29-31

Die eerste desperate housewives

Ons gaan aan met die verhaal van Jakob en vandag se tema is: “die eerste desperate housewives”. Ons gaan die verhaal volg in Genesis 29-31. Hieronder volg ‘n opsomming van die verhaal, met ‘n paar gevolgtrekkings aan die einde.

 

Genesis 29: 1-30

Nadat Jakob die droom gehad het en besef het dat God vir hom iets in gedagte het, trek hy verder totdat hy uiteindelik in Haran by Laban uitkom. Hy was by trou ouderdom en het dus onmiddelik raakgesien dat Laban 2 dogters het. Die beskrywing daarvan is wonderlik: Genesis 29:16-17. “Laban het twee dogters gehad. Die oudste was Lea en die jongste Ragel. Lea het sagte oë gehad, maar Ragel was mooi gebou. Sy was beeldskoon.”

Dan volg een van die mooiste liefdesverhale, met ‘n minder goeie einde. Laban sê as Jakob vir 7 jaar vir hom werk, dan kan hy met Ragel trou. Ons weet nie veel van daardie 7 jaar nie, maar Jakob was so verlief dat dit vir hom gevoel het soos 7 dae.

Dit het my laat dink aan Richard Buckminster Fuller, Amerikaanse argitek. Hy het altyd vir sy vrou gesê dat hy voor haar gaan doodgaan, sodat hy haar kan verwelkom as sy by die hemel aankom. Toe hulle al oud was, toe raak sy baie siek en die dokters het nie vir haar ‘n kans gegee nie. Toe haar einde naderkom het Richard langs haar bed gesit, haar hand vasgehou, sy oë toegemaak en gesterf. ‘n Paar uur later is Annie ook oorlede. Sy wens is vervul. Dis die tipe liefde wat Jakob ook vir Ragel gehad het.  

So werk Jakob toe die 7 jaar en uiteindelik is dit die groot troudag en Laban trek vir Jakob ‘n vuil streep, want onder die sluier is dit toe Lea wat vir Jakob wag en nie Ragel nie. En Laban sê toe dat Jakob nog 7 jaar moet werk om vir Ragel te kry. Wat hy natuurlik toe doen, omdat hy graag vir Ragel wou hê.

Hierdie hele gebeure, het my laat dink aan die spreekwoord van die Kamba volk in Kenia het ‘n gesegde: “no bull rules the same valley for two seasons”. Beteken: jy kan nie aaneem dat jy altyd die ‘upper hand’ gaan hê nie. Jakob die bedrieër word self bedrieg.

Genesis 29:31 - 30:24

Hierdie gedeelte is die Desperate Housewives van die Bybel – so baie intriges is daar. Dis ‘n verhaal van jaloesie en pyn en verwerping. Interessant – die Hebreeuse woord vir “tweede vrou” beteken letterlik – ‘teenstander’. Ons lees van Lea wat moes leef met die pyn dat sy eintlik nie die vrou is wat haar man wou gehad het nie, maar dat sy goed genoeg is om sy kinders te hê. Ragel weer moes leef met die pyn dat sy vir baie lank kinderloos was, terwyl Lea kinders gehad het. Hulle moes almal met seer en pyn saamleef.

Genesis 30:25-43

Jakob se lewe saam met Laban was nie maklik nie. Hy word deur Laban misbruik en in die proses word hy skatryk en Jakob sukkel. Dit klink bietjie soos van die politici in ons land – hulle word net ryker ten koste van die armes. Maar Jakob het toe ‘n plan gemaak om uit Laban se wurggreep uit te kom. 

Genesis 31: 1-21

Die Here het vir Jakob geestelik sterk gemaak en Jakob het genoeg materiele dinge bymekaar gemaak, sodat hy op sy eie bene kon staan. Dit het hom laat besluit om terug te keer na sy pa toe. Hy het toe sy vroue en kinders bymekaar gekry, al sy goed gepak en weggetrek van Laban af, terug na sy pa toe. Dit bevestig natuurlik ook God se vorige belofte aan Jakob dat hy uiteindelik weer sal terugkeer na sy vaderland toe.

So wat leer ons uit hierdie verhaal van Jakob?

Miskien sal die volgende storietjie dit die beste opsom:

’n Dogtertjie begin huil toe sy luister na die storie van Abraham wat Isak wil offer: “Stop die storie! Dis te aaklik!”  ’n Ander kindjie hak laggend af:  “Moenie stupid wees nie. Dis een van God se stories - hulle eindig altyd reg!”    

Hierdie verhaal van Jakob klink soos ‘n soapie – mense wat mekaar inloop, intriges, jaloesie en hartseer. Maar dit eindig reg. Op die oog af is dit nie ‘n vreeslike diep geestelike storie nie. God word nie eers so baie genoem in die verhaal nie. Maar stadig maar seker sien ‘n mens hoe God tog op die agtergrond besig is om vir Jakob voor te berei vir sy taak as een van ons groot geloofsvaders. Soos met enige soapie is daar mos ‘n oomblik wanneer alles tot ‘n punt kom en bekend gemaak word – ons sien dit in Genesis 31:13 “Ek is die God van Bet-El waar jy olie op ‘n klippilaar uitgegiet en ‘n gelofte teenoor My afgelê het. Maak klaar en trek weg uit hierdie land. Gaan terug na jou geboorteland toe.”

Genesis 31:42 “As die God van my voorvaders, die God van Abraham, die beskermer van Isak, nie by my was nie, sou u my met leë hande weggestuur het. Maar God het gesien hoe swaar ek gekry het en hoe hard ek gewerk het en Hy het verlede nag in my guns uitspraak gelewer.” 

Daar kom ‘n punt wat alles in plek van en Jakob besef dat God besig is. Kom ek wys gou vir julle hoe God dit doen.

Lea was nie die gunsteling vrou nie en sy beleef baie verwerping en pyn. Ons sien dit in die name wat sy vir haar kinders gee. Name in daardie tyd het dikwels iets gewys van die belewenis van die ma.

Ruben beteken – “my smart raakgesien”, want God het haar smart gesien.

Simeon beteken – “gehoor”, want God het gehoor dat sy nie liefde ontvang nie

Levi beteken – “gebind wees”, want sy het gehoop dat die kind haar man aan haar sal bind.

Mens hoor dus die pyn en verwerping wat sy beleef het. Maar sy gaan ook met haar seer na God toe. Daar kom ‘n verandering. En dit word weerspieel in haar volgende kind se naam. Juda, wat beteken – “prys”, want hierdie keer wil sy die Here prys. Sy beleef God se onvoorwaardelike liefde.

Miskien sal die storie dit mooi verduidelik.  ‘n Ma vertel van haar seun, Alec, wat verlief is en selfs praat van trou. Alec en sy geliefde is egter 3 jaar oud. Hulle het by hulle skooltjie ontmoet. Hulle sit langs mekaar, speel saam op die speelgrond en deel hulle eetgoedjies met mekaar. Sy was toe nuuskierig om te sien hoe lyk Alec se liefde en een middag toe sy vir Alec gaan oplaai toe sien sy haar – sy is erg skeel en dra so ‘n dik bril. En toe Alec in die kar klim toe vra hy: “mamma het jy haar gesien – sy is darem mooi”.Die ma vertel hoe sy gedink het: dis darem nes God. God se liefde is ook blind. God sien ook al ons onvolmaakthede, maar hy kyk na ons met baie liefde en sê: jy is darem mooi.

Dis hoe God na Lea gekyk het, dis hoe hy na elkeen van ons kyk en dis ons roeping om ook uit te gaan en so na mense te kyk.

Dit was dan uiteindelik ook Lea se seun, Juda uit wie se familielyn Jesus gebore is. En aan die einde van sy lewe het Jakob gevra dat hy by Lea begrawe moes word. 

En dan Jakob – hy moes seker ook gevoel het dat niks vir hom regloop en uitwerk nie. Dat die lewe maar taamlik onregverdig is. Maar ons sien dat God heeltyd met hom besig is en dat Hy al die goed wat met Jakob gebeur, gebruik om Jakob se geloof en sy menswees te vorm. Want God sien die groter prentjie. Ons kyk mos net in die slegte goed vas.

Margaret Mead sê: “Blackberry winter, the time when the frost lies on the blackberry blossoms, without this frost the berries will not set… it is the forerunner of a rich harvest”. 

God het die vermoë om uit die slegte van die lewe goeie goed te laat gebeur.

En in die proses leer Jakob om net aan God vas te hou. Soos die spreekwoord sê: “let go and let God” Jakob ontdek dit wat in Psalm 37: 5 staan. “Laat jou lewe aan die Here oor en vertrou op Hom; Hy sal sorg.”

Ons kan die hele verhaal met die volgende aanhaling saamvat:

“If God is able to place the stars in their sockets and suspend the sky like a curtain, do you think it remotely possible that God is able to guide your life? If your God is mighty enough to ignite the sun, could it be that he is mighty enough to light your path?” (Max Lucado )

Preek 17 Julie 2011

Genesis 28:10-22

Ek wil begin deur julle voor te stel aan Ted Williams. Hy kom uit ‘n goeie huis, het na skool weermag toe gegaan en daarna gaan werk. Maar op ‘n stadium het sy lewe uitmekaar geval en hy het aan drank en dwelms verslaaf geraak, was in die moeilikheid by die Polisie, het vervreem geraak van sy familie en het uiteindelik op die strate gewoon. Maar Ted Williams was geseën met ‘n wonderlike stem. Op ‘n dag het ‘n joernalis dit gehoor, opgeneem en op You Tube gesit. Dit het ‘n Januarie vanjaar gebeur. Mense het dit gesien en Ted is genooi na ‘n radio program waar mense hom gehoor en en werk aangebied het.  Vandag is hy ‘n gesogte omroeper en aankondiger vir  advertensiefirmas, sportstasies en nuuskanale. Hy het weer ‘n plek om te bly en hy is met sy familie verenig. (Gaan na die volgende link as julle ‘n clip van Ted wil sien: http://www.youtube.com/watch?v=ExdVwfNbuVo&NR=1.)

Een mens het gekies om iets meer in Ted raak te sien en dit het sy lewe heeltemal verander.Vandag se teks is ‘n verhaal van hoe God gekom het en ‘n “loser” se lewe verander het, sodat hy anders na homself en die lewe gekyk het.

Dis die verhaal van Jakob. Jakob was een van ‘n tweeling. Sy broer was Esau. Maar Jakob is tweede gebore. So Esau was oudste en volgens die gebruike van daai tyd, het hy al die voordele gehad wat daarmee saamgaan. Alles wat sy pa s’n was, was ook syne. Al die rykdom en al die gerief wat daarmee saamgaan. Hy was die alleen erfgenaam omdat hy die oudste was.

Jakob het altyd aan die korste end getrek. Hy het altyd tweede gekom. Hy weier egter om dit te aanvaar en hy probeer alles om sy situasie om te keer. Hy wil ook darem bietjie deel in die voorspoed en sekuriteit wat Esau beleef. Uiteindelik kry hy dit op ‘n oneerlike manier. Toe dit tyd word dat Esau as die oudste geseën word, bedrieg Jakob vir Esau en vir sy pa en hy steel Esau se eersgeboortereg en seën.

Lees Genesis 27: 35-36.

En dan sien ons Esau se reaksie: Genesis 27: 41

So, Jakob was nie baie gewild nie. Hy is ‘n bedrieer en ‘n skelm. Dit word selfs in sy naam weerspieël – die naam Jakob en die Hebreeuse naam vir ‘bedrieg’ is amper dieselfde. Hy verdien alles wat na hom toe kom. Omdat hy bang was vir Esau, het hy toe gevlug. Hy is nou ‘n voortvlugtende – sonder ‘n huis en familie, sonder ‘n plek om te slaap en kos om te eet. Soos ons lees in Genesis 28: 10-11

En dan gryp God in. Een aand toe Jakob met sy kop op ‘n klip lê en slaap, gee God vir Hom ‘n droom. Lees Genesis 28: 12-15.

Hierdie droom bevestig vir Jakob en weer vir ons dat God los ‘n mens nie. God het ‘n droom vir jou lewe en mens kan weghardloop daarvan of afdwaal, maar God hou aan om jou te agtervolg en wanneer jy later moeg gehardloop is, dan is God daar om jou te omhels en op te tel. Sy genade kan deur niks gekeer word nie. Dis nogal ‘n troos om te weet – as ek op die laagste punt van my lewe is (maak nie saak wat dit veroorsaak het nie), dan is God ook die naaste aan my.

Stanley Jones gesê het “Christ is always closest when the cross is heaviest.”

Dit word bevestig deur die leer tussen die aarde en die hemel wat Jakob in sy droom sien. Die hemel is nie meer ‘n plek wat daar ver is waar God woon nie. Die leer in die droom bevestig vir ons dat God hier is, dat Hy betrokke is by die aarde en by mense en dat Hy nuwe dinge wil doen.

God is presies soos hierdie spreekwoord: “A friend is the one who comes in when the whole world has gone out.”

Gevolg van die droom is dat Jakob heeltemal anders begin dink oor homself, oor God en oor die toekoms. Lees Genesis 28: 16-22.

Soos met Ted Williams se verhaal open daar nuwe moontlikhede vir Jakob.

Wanneer God opdaag is Jakob nie meer net die tweede seun wat geen vooruitsigte het nie. Hy is nie meer die loser, die bedrieer die skelm nie wat vlug vir sy lewe nie..

Wanneer God opdaag word Jakob ‘n nuwe mens met ‘n nuwe roeping. Iemand wat nou God se beloftes verder gaan uitdra.

Wanneer God opdaag word Jakob ‘n belangrike rolspeler in die geloofsgeskiedenis het.

En dis nie asof Jakob dit verdien het nie, asof hy daarvoor gekwalifiseer het of selfs daarvoor gevra het nie. Dis iets wat God doen! En dis iets wat Hy vandag nog in mense se lewens doen en wil aanhou doen!

So wat leer Jakob (…en ons!) in die proses?

Hy leer dat God altyd teenwoordig is.

Hy leer dat God hom sal beskerm.

Hy leer dat God hom nooit in die steek sal laat of sal los nie.

Hy leer dat God altyd Sy beloftes sal nakom.

Hy leer dat God ‘n inspraak in sy lewe wil hê en vir hom groot dinge in gedagte het.

Hy leer dat dit nie vir hom nodig is om na God toe te probeer opklim nie, want God het na ons toe afgeklim. Hy is hier, by ons, langs ons.

Hy leer dat die dinge wat hy gedink het belangrik is, soos die status en gemak en rykdom wat Esau gehad, nie so belangrik is nie.

Maar die belangrikste – hy leer van God se genade en liefde, wat nie deur sonde gekeer kan word nie. En wat nie afgeskrik word deur enigiets of enige iemand nie.

Soos Ted Williams key Jakob ‘n tweede kans in die lewe. Nie omdat hy so goed is nie, maar omdat God goed is. Mag ons vanoggend weer dankbaar wees dat God by ons is en aanhou om vir ons tweede kanse te gee. Mag ons dankbaar wees vir genade waardeur God ons ‘iemand’ maak.