Sunday, September 16, 2012

Preek 16 September 2012


Die hel…                          Sondag 16 September 2012
Ek het grootgeword met die hel baie laag op my radar… Trouens, die hel was nie in my wêreld toe ek ‘n jong kind was nie! Die hel was ‘n uiters klein ‘blip’ iewers aan die verste grense van my bewussyn.
Toe ek in St. 5 (graad 7) “tot bekering kom” het die hel egter ‘n prominente plek in my wêreld gekry! Die amper onsigbare ‘blip’ het ‘n enorme groot ‘blob’ geword wat heeltyd by my was. Ek was met vrees gevul en my eerste jare as gelowige word gekenmerk as vreesbevange jare waarin ek my uiterste probeer het om die klewende, oorweldigende, oorheersende vooruitsig van die HEL van my af weg te kry! Ek het met elke greintjie energie probeer om ‘n “goeie lewe te lei” sodat ek nie te lig gevind sal word as God my oordeel nie!
Daar was spesifieke teksgedeeltes wat my soos slawedrywers voortgejaag het:
§  Mattheus 5:22 - …wie sy broer uitskel vir 'n idioot, is strafbaar met die helse vuur.
§  Mattheus 10:28 - Moenie bang wees vir dié wat die liggaam doodmaak, maar die siel nie kan doodmaak nie. Nee, vrees Hom eerder wat sowel die liggaam as die siel in die hel kan laat vergaan.
§  Mattheus 18:8-9 - “As jou hand of jou voet jou van My afvallig maak, kap hom af en gooi hom van jou af weg. Dit is vir jou beter om vermink of kreupel die lewe in te gaan as om met altwee jou hande of voete in die ewige vuur gegooi te word. En as jou oog jou van My afvallig maak, ruk hom uit en gooi hom van jou af weg. Dit is vir jou beter om met een oog die lewe in te gaan as om met altwee oë in die vuur van die hel gegooi te word.”
§  Mattheus 25:41-43 - “Dan sal die Koning vir dié aan sy linkerkant sê: ‘Gaan weg van My af, julle vervloektes! Gaan na die ewige vuur wat vir die duiwel en sy engele voorberei is, want Ek was honger, en julle het My niks gegee om te eet nie; Ek was dors, en julle het My niks gegee om te drink nie; Ek was 'n vreemdeling, en julle het My nie gehuisves nie; sonder klere, en julle het My nie klere gegee nie; siek en in die tronk, en julle het My nie versorg nie.’ En hierdie mense sal die ewige straf ontvang, maar dié wat die wil van God gedoen het, die ewige lewe.”
§  Mattheus 13:40-43 - “Soos die onkruid bymekaargemaak en met vuur verbrand word, so sal dit by die voleinding van die wêreld wees. Die Seun van die mens sal sy engele stuur, en hulle sal uit sy koninkryk verwyder almal wat ander mense in sonde laat val, en almal wat die wet van God oortree, en sal hulle in die brandende oond gooi. Daar sal hulle huil en op hulle tande kners. Dan sal die gelowiges in die koninkryk van hulle Vader skitter soos die son. “Wie ore het, moet luister.”
Ek het ore gehad en ek het geluister! Maar, maak nie saak hoe hard ek probeer het nie, ek kon nooit op ‘n punt kom waar ek na myself kon kyk en “goed genoeg” voel nie… Ek moes uiteindelik breek onder hierdie las wat ek myself opgelê het – en toe kon God se genade my weer aanmekaar sit, heelmaak, as God se geliefde kind. Verlig, vry, heel, goed… Die hel was steeds GROOT, maar groot en VER! Weg van my af…
In die daaropvolgende jare lees ek toe die boek “A divine revelation of hell”, deur Mary Katherine Baxter. Sy glo dat Jesus haar vir 30 nagte na die hel toe geneem het, sodat sy ‘n boek kon skryf oor haar ervaring, sodat mense hulle sal bekeer!
Sy skryf vroeg in hoofstuk 1:
Screams filled the air as we came near the base of the tunnel. Piercing cries came up the dark tunnel to meet us. Sounds of all sorts filled the air. I could feel fear, death and sin all around me. The worst odour I have ever smelled filled the air. It was the smell of decaying flesh, and it seemed to be coming from every direction. Never on earth had I felt such evil or heard such cries of despair. Soon I would find that these were the cries of the dead and that hell was filled with their wails.
I felt a gust of evil wind and a small suction force ahead of us. Lights like lightening or strobe flashes penetrated the black darkness and threw gray shadows on the walls. I could barely make out the form of something in front of me. I recoiled in shock when I realized that it was a large snake moving along ahead of us. As I continued to look, I saw those ugly snakes were slithering about everywhere.
And that was just the right wing of hell! She had me…! Só het die hel min of meer 50 keer groter geword in my wêreld…!

In die jare daarna het ek geestelik gegroei en stelselmatig tot rus gekom binne die wonderlike, helende, beskermende, opbouende, ‘reassuring’ kring van God se onvoorwaardelike liefde. En hoe groter God se liefde geword het, hoe kleiner het die hel geword… Dit het stelselmatig weer terug verander in die klein, amper onsigbare ‘blip’ op die uiterste grens van my bewussyn…

Dis alles baie interessant; baie waar; ‘n ervaring waarmee baie Christene dalk kan identifiseer. Maar: GEEN van my ervarings het veel van ‘n verband met wat in die Bybel staan nie! Trouens, voor hierdie preek was my prentjie van die hel aansienlik nader aan die Griekse mitologie as aan die oortuigings van Jesus en die Bybelskrywers. Ek het vir die eerste keer in jare regtig iets nuuts geleer
In short: we face two problems, which I will address in this sermon. 1) Our conception of ‘hell’ is somewhat mistaken and deeply influenced by Greek mythology and 2) ‘eternity’ is understood incorrectly.

Hades binne die Griekse mitologie:

In die Griekse mitologie is Zeus die heerser van die hemele, Poseidon die heerser van die see en Hades die heerser van die onderwêreld.
The underworld was where the souls of the dead went. Hades was stern and pitiless, unmoved by prayer or sacrifice; he presided over the trial and punishment of the wicked after death. Under his watchful eye, the 3 judges of the dead (Minos, Aeacus, and Rhadamanthus) assigned to each soul its appropriate dwelling-place where they would spend eternity.
The virtuous were rewarded with eternal residence in the Elysian fields, a peaceful and beautiful region of the underworld, full of meadows, groves, sunlight and fresh air.
Wrongdoers’ were sent to Tartarus, the lowest section of the underworld; a deep, gloomy type of pit or dungeon of torment. There the wicked were punished in ways that fitted their crimes – for all eternity! Punishment included food or water forever being out of reach, being tortured by vultures, being burned by fire and being whipped by monstrous guards.
Dis nie moeilik om te sien hoe hierdie prentjie die spring-plank kan wees vir ‘n verstaan van die ‘hel’ as ‘n plek waar die siele van ongeredde mense na ‘n plek van verskrikking verdoem word, waar hulle gestraf word met ‘n ewigheid van lyding, nie…
Maar is dit ‘n Bybelse prentjie van die hel?

1.     Hel volgens die Bybel

‘Sheol’ in die Ou Testament

Die woord ‘sheol’ is die Hebreeuse woord vir ‘hel’. Die woord ‘hel’ kom nie een keer in ons Afrikaanse vertaling voor nie. In baie letterlike vertalings soos die King James en die 1916 Nederlandse vertaling, tref ‘n mens dit wel aan. Die woord ‘sheol’ word 62 keer in die Ou Testament gebruik. Dit word soms met ‘hel’ vertaal en ander kere weer met ‘graf.’
Volgens die “Jewish Encyclopaedia” is ‘sheol’ ‘n misterieuse plek ‘onder’ die aarde (onthou, die Bybelskrywers het geglo die aarde is plat). Dis die plek wat die verste weg is van die hemel, waar God is. Dit word verstaan as ‘n donker, beklemmende plek van Godsverlatenheid… Dit verwys nie nét na die fisiese plek waarheen jy gaan as jy sterf nie – die graf.  That is the very narrow sense of the word Sheol: the place where people go when they die: the grave - a dark, concealed place where life is no longer possible. Die Bybelskrywers (en Jode vandag nog) glo ‘n mens kan lewe en in sheol wees… Dis ‘n toestand van wanhoop. Daardie plek waarheen ‘n ouer gaan as hulle ‘n kind aan die dood afstaan – die plek van wanhoop, ontroosbare hartseer en ‘n onvermoeë om lig te sien – dis ‘sheol’!
Luister na ‘n paar teksgedeeltes:
1.      Job 14:13 - As U my maar liewer in die doderyk (sheol) wou wegsteek, my daar wou hou tot u toorn afgekoel het…
2.      Ps. 16: 8-10 - Ek het die Here altyd by my: omdat Hy by my is, sal ek nie struikel nie. Daarom is ek bly en juig ek en voel ek my veilig. U gee my nie oor aan die dood (sheol) nie. U laat u troue dienaar nie in die graf (sheol) kom nie.
3.      Ps. 18: 6 – Bande van die dood (sheol) het my omsluit, strome van onheil (maweth = state of death) het my verskrik.
4.      Ps. 31: 18 - Here, laat my nie teleurgestel staan in my verwagting as ek U aanroep nie. Laat die goddelose teleurgestel staan in hulle verwagting, laat hulle die stilte van die doderyk (sheol) ingaan.
5.      Ps. 116:3 - Bande van die dood (sheol) het my omsluit, doodsangs het my aangegryp, ek het benoud en bekommerd geword.
6.      Ps. 103: 4 - Dit is Hy wat al my sonde vergewe, wat al my siekte genees, wat my red van die graf (sheol) en my met liefde en ontferming kroon, wat my die goeie in oorvloed laat geniet, my die jeugdige krag van die arend skenk.
In hierdie laaste vers is die Ou Testamentiese skrywers se verstaan “lewe” en “dood” besonder duidelik. Hulle het nie ‘lewe’ verstaan as ‘asem haal’ en ‘dood’ as ‘ophou asemhaal’ nie. Nee, veel meer! Indie woorde van Ps. 103: 4 - “Lewe” is om vergewe te wees, gesond te wees, met liefde omring te word, die goeie in oorvloed te geniet en die krag hê om bo alle kwellinge uit te styg, soos ‘n arend. “Lewe” is ‘n manier van bestaan in verhouding met God, vanuit die krag van God; die lei tot die ervaring van vrede, krag, gesondheid, oorvloed en veiligheid.
“Dood” / hel / sheol, darenteen, is ‘n manier van lewe sonder God; dit lei uiteindelik tot die ervaring van wanhoop, gebrokenheid, trauma, kommer, doodsbenoudheid en vrees… Alles wat in sommige vertalings met ‘hel’ vertaal word, verwys na hierdie ervaring en toestand.

‘Gehenna’, ‘hades’ en ‘tartaroo’ in die nuwe testament

Daar is 3 Griekse woorde wat met ‘hel’ vertaal word: ‘gehenna’, ‘hades’ en ‘tartaroo’. Gehenna kom 12 keer voor; Hades 10 keer en Tartaroo 1 keer.
§  Gehenna = Griekse vertaling van die Hebreeuse woord Gêhinnōm, wat beteken ‘Hinnom vallei / Hinnomdal’
§  Hades = kom van twee woorde wat nie’ en ‘sien’ beteken = plek waar jy nie gesien kan word nie; place where you are concealed; unseen place
§  Tartaroo = om in Tartarus (mitologiese ‘torture dungeon’) gewerp te word
Hierdie woorde word egter nie elke keer in die Nuwe Testament met ‘hel’ vertaal nie. Die woord ‘hel’ kom 12 keer in die Afrikaanse Nuwe Testament voor. Die eerste 11 keer is dit Jesus wat ‘gehenna’ gebruik; die laaste keer is in 2 Petrus 4 waar Petrus ‘tartaroo’ gebruik. Die res van die tyd word die woorde vertaal met ‘doderyk’ en ‘dood’.

Gehenna: Hinnomdal

Elke keer as ons Bybel die woord ‘hel’ in Jesus se mond sit, is dit die woord ‘gehenna’. Soos ek reeds gesê het, is ‘Gehenna’ die Griekse vertaling van Gêhinnōm, wat vertaal word as "Hinnomdal". Dit was ‘n vallei naby Jerusalem waar al die stad se vullis gegooi en verbrand is. Daar was vure wat onophoudelik gebrand het en mense het hulle vullis in die vuur gegooi. Daar was ‘n klomp roofdiere en ‘scavengers’ wat skrapsels kos uit die vuur probeer gryp het (vleis wat mense nie meer kon eet nie, maar wat die diere nog kon eet). As ‘n mens daar gestaan het, kon jy die diere se tande hoor kners soos hulle aan kos knaag en na skrapsels vleis gryp…
Daar word vroeg in die Ou Testament al na die Hinnomdal verwys. Dit was ‘n gehate, onheilige plek waar mense by tye hul kinders aan die god Molek geoffer het en waar hulle soms lyke gegooi het van ‘onwaardige’ mense. Dis juis omdat die Hinnomdal so gehate plek vir die Jode was dat hulle niks daar wou plant nie en geen dier daarheen wou neem nie. Al waarvoor die Hinnomdal goed was, was vir vullis…
Luister wat sê God in Jeremia 7: 30 – 32: Die Judeërs het gedoen wat verkeerd is in my oë, sê die Here: hulle het hulle afskuwelike afgode gesit in die huis wat na my Naam genoem is en dit so ontwy. Hulle het die hoogte van Tofet in die Ben-Hinnomdal gebou om daar hulle seuns en dogters in die vuur te offer. Dit was teen my bevel, so iets het selfs nie in my gedagte opgekom nie. Daarom kom daar dae, sê die Here, dat hulle dit nie meer Tofet of Ben-Hinnomdal sal noem nie, maar Moorddal. Hulle sal daar mense begrawe omdat daar nie elders meer plek sal wees vir grafte nie.
ELKE keer (sonder uitsondering) as Jesus van ‘die hel’ praat – soos in Mat. 5: 29 “dit is vir jou beter dat net een van jou ledemate verlore gaan as dat jou hele liggaam in die hel gegooi word” - verwys hy na daardie vullishoop, waar jy die diere se tande kan hoor kners en waar die vuur nooit ophou brand nie. Hy verwys nie na een of ander ewige poel van vuur nie.
Hy sê eintlik “as jy só optree dat jy afbreek en seermaak en wanhoop veroorsaak, is jy soos vullis; goed vir niks; nutteloos; ons kan maar van jou ontslae raak, want jy voeg geen waarde toe nie…” Dit is net ander woorde vir “julle is die sout van die aarde (wat moet geur gee en kos teen bederf moet beskerm); as sout verslaan het, watter nut het dit nog? Ons gooi dit weg en die mense vertrap dit…” Jesus sê presies dieselfde ding as hy sê jy kan maar in die hel (gehenna; die vullishoop) se vuur gegooi word!

Hades: the underworld

Hades kom 10 keer in die Nuwe Testament voor. Jesus gebruik die woord 4 keer; dit kom 2 keer in Handelinge voor en 4 keer in Openbaring.
Hades word op twee maniere gebruik:
1.      By tye word dit gebruik as vertaling van ‘sheol’, met dieselfde betekenis as die Ou Testament.
§  ‘n Voorbeeld is Handelinge 2: 26-27 (waar daar uit die Psalms aangehaal word): Daarom is my hart bly en my tong jubel, ja meer, ek het die verwagting dat my liggaam sal lewe, want U (Jesus) sal my nie aan die doderyk (hades) oorlaat nie; U sal nie toelaat dat u troue dienaar vergaan nie.
§  Therefore…my body will rest in hope, because you (Jesus) will not abandon me to the realm of the dead, you will not let me see decay.
§  Saam met Jesus, in God, is daar lewe, vreugde en dankbaarheid. God keer dat ‘n mens ‘die doderyk’ beleef. Jy kan rustig wees, die uitsigloosheid, agteruitgang en wanhoop van sheol / hades sal jou gespaar bly.
2.      Die tweede manier waarop ‘hades’ gebruik word, is om te sê dat die mitologiese onderwêreld nie ‘n bedreiding vir die kerk en gelowiges inhou nie.
§  In Mat. 16: 18 sê Jesus: En Ek sê vir jou: Jy is Petrus, en op hierdie rots sal Ek my kerk bou, en die magte van die doderyk (hades) sal dit nie oorweldig nie. Moenie bang wees vir ‘hades’ nie, Petrus. Dit hou geen bedreiging in vir gelowiges nie!
§  In Openbaring 1: 17-18 lees ons: Toe ek Hom sien, het ek by sy voete neergeval en bly lê soos een wat dood is. Hy het toe met sy regterhand aan my gevat en vir my gesê: “Moenie bang wees nie, dit is Ek, die Eerste en die Laaste, die Lewende. Ek was dood en, kyk, Ek lewe tot in alle ewigheid; en Ek het die sleutels van die dood (thanatos = fisiese of geestelike dood) en die doderyk (hades).
§  Jesus sê: Ek het die ‘dood’ vir altyd oorwin met die ‘lewe’. En hy spesifiseer: die geestelike dood wat ‘n mens al in die lewe kan beleef, sowel as ‘hades’. Julle hoef vir geen prentjie of ervaring van ‘dood’ bang te wees nie! Dit hou vir gelowiges geen bedreiging in nie!

Tartaroo = om in Tartarus te werp

Kom net 1 keer in die Nuwe Testament voor en verwys na hemelse wesens, nie mense nie.
2 Petrus 2: 1-4
Maar daar was ook vals profete onder die volk, en so sal daar ook onder julle vals leraars kom. Hulle sal verderflike dwaalleer insmokkel en die Here wat hulle vrygekoop het, verloën. So sal hulle hulleself baie gou in die verderf (apóleia = ruin, destruction) stort. Baie mense sal hulle losbandigheid navolg, en deur hulle toedoen sal mense kwaad praat van die Weg van die waarheid. In hulle hebsug sal hulle julle met allerhande stories uitbuit. Maar hulle vonnis is lankal gevel, en hulle ondergang (apóleia = ruin, destruction) is onafwendbaar. (Hoekom? Want God laat hulle eenvoudig nie toe om te seëvier nie! God wen áltyd!) God het selfs die engele wat gesondig het, nie gespaar nie. Hy het hulle in die hel (tartaroo) gestort en hulle laat boei om in die duisternis gevange gehou te word vir die oordeel.

2.     Tot in ewigheid

Kom ons vat net vining saam voor ons by die laaste punt kom:
1.      Die eerste eienskap van ‘n tipiese, modern prentjie van die hel, is dat dit ‘n aaklige, droewige plek is waar die siele van ongeredde mense aan onophoudelike lyding onderwerp word… Ons het gesien dat hierdie prentjie ‘heidens’ (pagan) is en dat dit die Griekse mitologie onmiskenbaar reflekteer. Die Bybelse prentjie van die hel is ‘n toestand van Godsverlatenheid, wanhoop, vrees, angs, ontroosbare hartseer, donker, beklemming, kommer, benoudheid en moedeloosheid… Hel is die vullishoop waar jy hoort as jy ‘dood’ (al bogenoemde) met jou dade bevorder; as jy nie waarde toevoeg nie; nie opbou nie; nie ‘meer’ maak nie; nie nut het nie; nie God se koninkryk laat kom nie…
2.      Die tweede eienskap van ‘n tipiese, modern prentjie van die hel, is dat die arme, verdoemde siele tot in alle ewigheid in daardie droewige plek van lyding sal bly… Maar ook dít is ‘heidens’ en nie Bybels nie!

Mattheus 25:41-43

Dan sal die Koning vir dié aan sy linkerkant sê: ‘Gaan weg van My af, julle vervloektes! Gaan na die ewige (aiōnion) vuur (‘pur’, ‘n woord wat met ‘vuur’ of ‘trails’ vertaal kan word; lees die voetnota: dis die Griekse leksikon se beskrywing van die woord ‘pur’) wat vir die duiwel en sy engele voorberei is, want Ek was honger, en julle het My niks gegee om te eet nie; Ek was dors, en julle het My niks gegee om te drink nie; Ek was 'n vreemdeling, en julle het My nie gehuisves nie; sonder klere, en julle het My nie klere gegee nie; siek en in die tronk, en julle het My nie versorg nie.’ En hierdie mense sal die ewige straf (aionion kolasin) ontvang, maar dié wat die wil van God gedoen het, die ewige lewe.
§  Die bokke ontvang aionion kolasin – vertaal as die ‘ewige straf’
§  Aonion = kom van die woord aiṓn wat beteken ‘n ‘periode van tyd’ (die engelse woord ‘aeon’ wat era; age; epoch; long, indefinite period beteken)
§  Kolasin (grondwoord is kolasis) kom van die woord wat ‘trimming’ of ‘pruning’ beteken; ‘kolasin beteken chastisement, discipline, rebuke, correct
§  “Aionion kolasin” is ‘n onbepaalde tyd van ‘snoei’, regstel, dissiplineer, korrigeer. Dit het beide ‘n einde en ‘n einddoel: korreksie.
§  Om “aionion kolasin” te vertaal as “ewige straf” is baie misleidend…
Maar DIT is die tems van ‘n volgende preek…

gevolgtrekkings

Ek het gesê ek wil te minste 3 preke ná hierdie een preek.
§  Een is oor ‘n spesifieke teks: Lukas 16: 19 – 31 (die ryk man en Lasarus)
§  ‘n Tweede preek gaan in groot detail, met baie Skrifverwysing, aantoon hoe God ALTYD weer genade betoon en hoe die ‘lewe’ altyd wen. Soms ‘oordeel’ God (soos vir Sodom en Gomorra), maar sy ‘oordeel’ behels ‘n ‘onbepaalde tydperk van korreksie/snoei’. As God die nodige korreksie gedoen het (die vuur wat rein gemaak en getransformeer het), toon hy altyd weer genade! Selfs vir Sodom en Gomorra…! Julle hoef my nie vandag te glo nie… Ek sal dit uit die Skrif vir julle wys!
§  Die derde preek is om seker te maak julle my nie verkeerd verstaan en dink ek sê dat die hel nie bestaan nie! Want die hel bestaan! Die ‘hel’ is baie werklik en baie sigbaar. Jesus se waarskuwing dat dit beter is om jou oog uit te kap eerder as om as gevolg daarvan te sondig, is glad nie vergesog nie…!
Soos in baie ander gevalle (dink maar aan die paashaas, kersboom en kersvader) besef ons nie altyd hoe baie ons as Christene deur heidense bygelowe en gebruike beïnvloed word nie. Die prentjie van die hel as ‘n plek waar ongeredde siele tot in ewigheid boet, het meer wortels in die Griekse mitologie as in die Bybel.
In die Bybel leer ken ons ‘n God van onbeskryflike liefde en onuitputlike genade. Waar God toegelaat word, floreer mense. Die karaktereienskappe van mense wat met God in ‘n verhouding is, is lewe, vrede, dankbaarheid, heelheid, oorgawe, ‘wholesomeness’ en liefde. Dit is wat God wil bewerk – and God will do whatever it takes! Golgota is ‘whatever it takes’!
Die teenpool van ‘Lewe’ wat in God bestaan, is ‘Dood’ wat sonder God die gevolg is. Die eienskappe van hierdie toestand is wanhoop, beklemming, donker, vrees, uitsigloosheid, apatie, onvergenoegdheid, doodsbenoudheid en haat… Enige iemand wat ‘dood’ bevorder, is ‘n teenstander van God, ‘n dwaalleraar! God (en die ‘lewe’ wat in God is) sal altyd sulke mense tot ‘n val bring! Lewe oorwin altyd dood!
Vanoggend wil ek graag hê julle moet met twee gewaarwordings hier wegstap:
1.      Ons tipiese prentjie van die hel – die een wat ongekende vrees wek – kom van die Griekse mitologie en is nie Bybels nie. Die Bybel se hel is ‘n toestand sonder God – ‘n toestand van wanhoop, onvergenoegdheid, eensaamheid en beklemming, waarvan God mense wil verlos! Niemand hoef bang te wees vir die ‘hades’ van ouds nie! Let it go!
2.      Die Bybel se hel is ‘n toestand wat op aarde al beleef word. Evangelisasie moenie mense bang maak met ‘n hel wat vir hulle wag nie! Dis nie God se styl nie! God oorwin met liefde! Evangelisasie moet mense verlos van die hel; dit moet vir mense hoop gee, en vrede; geloof om die dood en hel te oorwin met LEWE.
God se lig, lewe, heling, vrede, vreugde, dankbaarbaarheid, vergenoegdheid en oorgawe moet in ons lewens sigbaar wees! Ons moet sout en lig wees! Ons moet meer maak en waarde toevoeg en opbou en aanmoedig en hoop gee…! Want as ons afbreek en minder maak en seer maak het ons geen nut vir God nie, werk ons teen God en is ons goed vir die vullishoop… Kom ons SPREEK lewe, BRING lewe en WYS lewe! Ons is immers kinders van God en agente van Lewe!


No comments:

Post a Comment